Zonnepanelen
Zonnepanelen zetten zonne-energie om in elektrische-energie.
Zonnepanelen of photovoltaïsche panelen wekken elektriciteit op uit het daglicht. De huidige zonnepanelen doen dit met een rendement tussen 15 en 21%, dat komt overeen met 280 - 340 Wp per paneel in de standaardmaat van ca. 1,69 x 0,99 m, het is logisch dat de panelen met een lagere opbrengst goedkoper zijn maar dat betekent niet dat ze van mindere kwaliteit zijn, dus als je dak groot genoeg is zijn zonnepanelen van 290 of 310 Wp een goede keuze.
Er zijn ook aanbieders die "Duitse" panelen aanbieden, helaas is dat meestal een sprookje want ook die komen voor 95% uit China het enige wat in Duitsland gedaan wordt is de sticker "made in Germany" erop plakken en dat wordt meestal ook al in China gedaan. Dan worden ook vaak optimizers aanbevolen, alles leuk voor de verkopende partij omdat het meer omzet levert bij hetzelfde werk maar voor de klant heeft het weinig voordeel tenzij de panelen in wisselende schaduw liggen, alleen dan leveren ze enkele % meer dan zonder optimizers, al met al een meerinvestering die zich negatief op terugverdientijd uitwerkt.
Bijna alle leveranciers bieden 10-12 jaar productgarantie en 25 -30 jaar opbrengstgarantie en de oudste zonnepanelen zijn inmiddels meer dan 50 jaar oud en doen het nog steeds.
In het nieuwe regeerakkoord is aangekondigd dat de salderingsregeling voor zonnepanelen in 2023 wordt vervangen door een nieuwe regeling.
De nieuwe regeling wordt een terugleversubsidie die de consument investeringszekerheid biedt. Branchevereniging Holland Solar is blij dat het nieuwe kabinet besloten heeft de groeiende markt van zonne-energie op deze manier te blijven ondersteunen. Uit het regeerakkoord is op te maken dat er financieel in de eerste jaren netto niet veel verandert. Potentiële kopers kunnen dus gerust tot aanschaf overgaan. Met een aanschafprijs van 2100€ (exclusief btw voor 12 panelen in webshop), de btw krijgt u via de belastingdienst terug (hoe wordt hier uitgelegd) bedraagt de terugverdientijd ca. 2,5-3 jaar (onder ideale omstandigheden, zelf monteren en dak op het zuiden, opbrengst ca. 3500 kWh en een vergoeding van €0,23/kWh = 800 €/jaar). De installatie moet bij ingebruikname aangemeld worden, dat kan op https://www.energieleveren.nl/
Opbrengst zonnepanelen
Alle platte daken en schuine daken met een meer of minder zuidelijke oriëntatie zijn geschikt voor zonnepanelen.
Voor het berekenen van de beschikbare oppervlak moet men de lengte van het dak te vermenigvuldigen met de breedte. Op een plat dak komen de panelen in een hoek van ca. 10-30 graden op het dak te staan. Om te voorkomen dat de panelen bij elkaar in de schaduw staan, wordt er een tussenruimte van circa 0.5-2 meter gerekend, dat beteken dat 2/3 deel van een plat dak gebruikt kan worden.
Bij gebouwen met een dak die exact op het oosten en op het westen ligt, kunnen beide zijden worden meegerekend. Platte daken kunnen meer stroom leveren door de panelen oost-west te plaatsen.
Het rendement is optimaal als het dak met een helling van 30 – 40 graden naar het zuiden gericht is. Volgend diagram laat zien dat ook andere hemelsrichtingen en hellingshoeken geschikt zijn
Bovenstaande grafiek (uit 2011, de waarden zijn nu 5% hoger) toont de opbrengst in kWh/jaar per kWp geïnstalleerd vermogen afhankelijk van hellingshoek van het dak en de oriëntatie voor Noord Nederland (Heerenveen). Op deze website kunt u berekenen wat uw dak oplevert aan zonne-energie.
Hoeveel zonnepanelen u nodig heeft hangt ervan af hoeveel stroom u verbruikt, mijn aanbeveling voor de meeste gevallen is om niet meer stroom te produceren als wat men verbruikt, dus bij 3500 kWh verbruik en een dak met 40° hellingshoek op zuidoost (-45°) zou dus volgens bovenstaande tabel 3500/882 kWp= 3,97 kWp nodig zijn, bij zonnepanelen van 270 Wp zouden 14,7 panelen nodig zijn, afhankelijk van de ruimte op het dak dus 14 of 15 panelen
Opslag van zonne-energie
Het lijkt heel interessant om geheel onafhankelijk te worden van het stroomnet, zoalng in Nederland de salderingsregeling geldt is het economisch gezien niet zinvol de stroom die overdag over is op te slaan in accu's. Dankzij de salderingsregeling is namelijk de opslag van stroom in het net gratis, terwijl accu's behoorlijk kostbaar zijn en niet het eeuwige leven hebben. De accu's die bijvoorbeeld TESLA in zijn auto's en Powerwal inbouwt zijn van het type Lithium Ion, net als in een laptop, en we weten allemaal dat die accu's niet zo lang meegaan als we wensen. De accu's gaan langer mee als ze minder ver ontladen worden, dat verklaart ook waarom de opslagsystemen zo duur zijn, want om lang genoeg mee te gaan mogen ze maar 30% ontladen worden zodat je dus 3 x zoveel accu's moet kopen. Normale accu's gaan maar 200-300 ontladingen mee, speciale deep cycle accu's tot 1200
De laatste ontwikkeling in accu's zijn de LiFePo4. Het staat voor Lithium-IJzer-Fosfaat, deze accu's beginnen langzaam interessant te worden omdat deze na 2000 ontladingen nog 80% van hun capaciteit hebben dus er zijn minder accu's nodig die ook nog langer meegaan.
Waarom is onafhankelijk advies belangrijk?
De verkopers van zonnepanelen zijn vaak "cowboys" die alleen aan hun eigen omzet denken en het blauwe van de hemel beloven om een opdracht te scoren, Bosma Energie Advies kan helpen om het kaf van het koren te scheiden en daar te investeren waar het zinvol is.
Cees Bosma heeft zelf zonnepanelen en zonneboilers verkocht en ergerde zich aan de "cowboys" die dankzij slinkse verkooptactiek mensen overtuigden aanschaffingen te doen die niet bij hun situatie past.
Bijvoorbeeld
Een huishuiden verbruikt 3500 kWh, normaal is dan dat er 3-4 kWp aan zonnepanelen geplaatst worden, dit omdat het vanwege de salderingsregeling in Nederland geen zin maakt om meer stroom op te wekken als wat men zelf verbruikt, dat wat er meer geproduceerd wordt wordt geleverd tegen dezelfde stroomprijs als waarvoor het verkocht wordt maar zonder de energiebelasting, dus de panelen die meer produceren als 3500 verdienen zich terug met €0,05/kWh dus
Aan een boer die 200.000 kWh per jaar verbruikt zijn 110 kWp aan zonnepanelen verkocht omdat de aanbieder een rendementsberekening voorlegt waarin gerekend wordt met een vergoeding van €0,154/kWh terwijl de boer boven de 50.000 kWh maar €0,055/kWh betaalt en dus de terugverdientijd 3 x zo lang is als voorgerekend, met een kostprijs van ca. €100.000 Euro duurt het 20 jaar!! Zou de boer daarentegen 60.000 kWh verbruiken en 60.000 kWh opwekken verdient hij dat terug bij een gemiddelde stroomprijs van €0,075 en dankzij KIA, EIA en normale afschrijving duur het maar 6 jaar.
Boven een verbruik van 60.000 kWh is de terugverdientijd met SDE subsidie beduidend korter. Naast de salderingsregeling en EIA is er nog de SDE+ subsidie voor PV-installaties > 15 kWp en aansluitingen met minimaal 3 x 80A in hoogte van € = 0,09 in Fase 1, Fase 2 = €0,11 tot € 0,128 per kWh vanaf Fase 3 (dwz de verkoopprijs van de duurzaam geproduceerde stroom wordt aangevuld tot deze waarden)
Uit bovenstaande grafiek is te concluderen dat vanaf een eigen verbruik vanaf 15.000 kWh de SDE+ Fase 3 attractiever is dan salderen omdat dan het rendement groter is, dat geldt vanaf 32.500 kWh voor Fase 2 en vanaf 60.000 kWh voor Fase 1.
Hieronder heb ik enkele veelgestelde vragen (FAQ's) en antwoorden opgeschreven:
Wat is de salderingsregeling?
Dat betekent dat de stroom die u zelf produceert verrekend wordt met uw verbruik, waardoor de zelf geproduceerde stroom evenveel opbrengt als wat u betaalt aan uw energieleverancier inclusief energiebelasting en btw. In de toekomst (na 2023 zou het zo kunnen zijn dat u voor de door u zelf geproduceerde stroom niet meer de volledige energiebelasting terug krijgt).
Minister Wiebes heeft het definitieve afbouwpad van de salderingsregeling bekendgemaakt. Eigenaren van zonnepanelen mogen vanaf 2023 ieder jaar 9 procent minder salderen en in 2031 niet meer salderen.
In de periode 2023-2030 bedraagt de jaarlijkse afbouw 9 procent, waarna deze van het kalenderjaar 2030 naar 2031 de laatste stap van 28 naar 0 procent maakt om te zorgen dat het salderingspercentage vanaf 2031 daadwerkelijk 0 is. In het oorspronkelijke voorstel van de omvorming van de salderingsregeling voor kleinverbruikers met zonnepanelen dat minister Wiebes afgelopen oktober presenteerde, werd nog gesproken van een snellere jaarlijkse afbouw, te weten met 11 procent per jaar. Het minder snelle afbouwpad is volgens onderzoekers van TNO gunstiger voor investeerders in zonnepanelen en leidt tot een verkorting van bijna 9 maanden terugverdientijd voor investeringen in 2024-2025.
Wijzigingen na internetconsultatie
Nadat minister Wiebes afgelopen oktober het bijbehorende wetsvoorstel publiceerde voor de afbouw van de salderingsregeling, dienden tientallen organisaties dienden een zienswijze in tijdens de internetconsultatie.
Met zijn Kamerbrief informeert minister Wiebes de Tweede Kamer nu over 3 belangrijke punten:
- het definitieve afbouwpad zoals bepaald op basis van de inzichten uit de Klimaat- en Energie Verkenning 2019 (KEV 2019).
- een onderzoeksrapport van TNO waarin de effecten van de afbouw van de salderingsregeling op investeringen in zonnepanelen door verschillende groepen kleinverbruikers in kaart zijn gebracht.
- De redelijke vergoeding voor ingevoede elektriciteit: als de salderingsregeling wordt afgebouwd geldt namelijk dat voor een groeiend deel van de elektriciteit die een kleinverbruiker aan het elektriciteitsnet levert dat de opbrengst uitsluitend bestaat uit de vergoeding die de energieleverancier daarvoor geeft, dit wordt 80 procent van het met de energieleverancier overeengekomen leveringstarief.
Het door minister Wiebes gemaakte wetsvoorstel wordt nu voorgelegd aan de Raad van State. Nadat zij hun advies hebben uitgebracht wordt het wetsvoorstel aan de Tweede Kamer gestuurd ter behandeling. Minister Wiebes verwacht dat dit nog voor het zomerreces zal gebeuren.
Definitieve afbouwpad
Het kabinet na de publicatie van de Klimaat- en Energie Verkenning 2019 (KEV 2019) het definitieve afbouwpad voor de salderingsregeling bepaald op basis van de meest recente cijfers. De in de onderstaande tabel genoemde percentages betreffen het deel van de elektriciteit dat door de kleinverbruiker op het net is ingevoed waarvoor nog gesaldeerd mag worden. Voor het overige deel ontvangen kleinverbruikers uitsluitend een redelijke vergoeding van de leverancier.
‘Het definitieve afbouwpad leidt tot een minder snelle afbouw dan het indicatieve afbouwpad dat in het concept wetsvoorstel was opgenomen’, schrijft minister Wiebes aan de Tweede Kamer. De minister verwijst daarbij naar een onderzoeksrapport van TNO. ‘Zoals uit het rapport blijkt, wordt met het minder snel aflopende definitieve afbouwpad het effect van de afbouw op de terugverdientijd verzacht, binnen de budgettaire kaders van het regeerakkoord van oktober 2017.’
Wachten op een beter techniek of nu kopen?
Nieuwe ontwikkelingen zijn altijd duurder en duren langer als vooraf aangekondigd, tegen die tijd zou u de installatie die u nu kunt kopen waarschijnlijk al terugverdiend hebben.
Ik wil graag mijn hele dak vol zonnepanelen leggen en de stroom verkopen, kan dat?
Dat kan, maar financieel gezien is het helaas niet rendabel om meer energie te produceren dan wat u verbruikt. Tot uw eigen verbruik krijgt u hetzelfde als wat u betaalt inclusief energiebelasting.
Als u per jaar meer energie produceert dan wat u per jaar verbruikt krijgt u dezelfde prijs als wat u betaalt zonder energiebelasting en daarmee hebben de panelen die meer produceren dan uw eigen verbruik een terugverdientijd van > 20 jaar.
De opbrengst van de panelen hangt af van meerder factoren:
– Oriëntatie, zuiden is het beste, tussen zuidoost en zuidwest is goed en oost of west is redelijk.
– Opstellingshoek van de panelen, 35 graden op zuid levert gemiddeld het meeste op.
– Schaduw, als er één paneel in de schaduw staat werken ze allemaal alsof ze in de schaduw staan, daarom heeft schaduw vaak meer invloed als men denkt. (je kunt bij gedeeltelijke schaduw micro omvormers of optimizers gebruiken)
- jaargetijde, in de winter schijnt de zon korter en heeft minder kracht én straalt vaak op een minder gunstige hoek op de panelen waardoor de panelen niet hun maximale vermogen leveren. In de zomer worden de panelen warm en aangezien de meeste panelen per graad tot 0,5% minder vermogen leveren is het piekvermogen op warme dagen beduidend lager als op een koude voorjaarsdag. (zie ook Vermogen zonnepanelen op koude en warme dagen)
Daarnaast is het belangrijk om te weten waar de opbrengst afgelezen wordt.
Op de omvormer staat altijd de gehele productie, op uw slimme meter staat dat wat u terug geleverd heeft, dat wat U in uw huis verbruikt heeft is het verschil tussen de waarde op uw omvormer en de teruglevering.
Dan kan er een technische oorzaak zijn:
– Zijn de strings op de omvormer goed aangesloten?
– Hebben de panelen meer last van schaduw dan gedacht?
Vermogen zonnepanelen op koude en warme dagen
Zonnepanelen worden geleverd met een bepaald Wp vermogen, dat is het vermogen bij 25ºC en 1000 W/m² lichtinstraling. Het vermogen van zonnepanelen heeft een negatieve temperatuurcoëfficient dat betekent dat als de panelen warmer worden dan 25ºC dat ze dan minder vermogen leveren, andersom leveren ze meer als ze kouder zijn dan 25ºC. De temperatuurcoëfficient verschilt per paneel en bedraagt ergens tussen 0,3 en 0,45% per ºC.
Op warme dagen in juli kan de temperatuur tot 75ºC oplopen waardoor uw installatie 20-25% minder vermogen levert dan het opgegeven Wp vermogen , in april op een koude zonnige dag kan het 10-15% meer zijn.